“Spiritualiteit en toerisme in Barnim en Uckermark” in Klooster Chorin

Sven Alhelm

Congres | Zaterdag 30 november 2019

“Spiritualiteit en toerisme in Barnim en Uckermark” in Klooster Chorin

Sven Alhelm

Congres | Zaterdag 30 november 2019
[origineel]

Goedendag,

Allereerst wil ik U laten zien waar ik vandaan kom.

Het voormalige cisterciënzer klooster Chorin ligt ongeveer 60 km ten noordoosten van Berlijn.

Het is een van de architectonische juweeltjes van het land

Brandenburg. Dat werd niet altijd gewaardeerd

daarom raakte het in de loop van de eeuwen na de Reformatie in 1542 in verval.

Wat kan iemand doen met een voorheen spirituele plek die zijn oorspronkelijke gebruik heeft verloren?

In het midden van de 19e eeuw zorgde Karl-Friedrich Schinkel ervoor dat het complex behouden bleef.

Het doel was om de architectonische betekenis van klooster Chorin als een gotisch bakstenen gebouw toegankelijk te maken voor een publiek dat geïnteresseerd is in cultuur.

Het kloostercomplex is sinds ongeveer 1900 open voor bezichtiging en wordt het gebruikt voor en culturele evenementen. Zoals hier te zien is op een ansichtkaart uit 1910.

Hoewel het voormalige kloostercomplex tijdens de DDR in staatshanden was, werden hier altijd kerkelijke evenementen gehouden. Katholieke en protestantse kerkelijke feesten en devoties.

Sinds enkele jaren zijn er tentoonstellingen over de geschiedenis van het gebruik en het spirituele leven, er vinden grote concerten plaats,

met telkens meer dan 1500 bezoekers en bruidsparen kunnen hier trouwen, zowel burgerlijk als in de kerk.

De ruimtes van het voormalige klooster kunnen voor conferenties, seminars etc. gehuurd worden.

Drie jaar geleden ontstond het idee om de oorspronkelijke geest van het voormalige klooster tastbaarder te maken en kon men financiering krijgen van het Europees Sociaal Fonds en van de regionale protestantse kerk. Met dit geld wordt mijn baan betaald.

Er is al geruime tijd veel vraag naar aanbod op het gebied van zacht toerisme in heel Europa. Denk hierbij aan gezondheid, natuurbeleving, spiritualiteit en duurzaamheid. Mensen gebruiken hun vrije tijd om zichzelf spiritueel op te laden, ongeacht religie, ze willen de verbinding tussen zichzelf en iets goddelijks ervaren, vooral in de omgeving van mooie natuur.

Ik probeer vertegenwoordigers uit het toerisme en aanbieders uit de spiritualiteit met elkaar in gesprek te brengen. Daartoe zijn tot nu toe twee bijeenkomsten met lezingen over gastvrijheid, bedevaarten op de Camino de Santiago, gevoelens van het individu in de gemeenschap gevoerd en zijn veel gesprekken georganiseerd.

Het doel van deze conferenties was om elkaar beter te begrijpen, stof tot nadenken te krijgen, ervaringen uit te wisselen en met elkaar naamsbekendheid te verkrijgen.

In klooster Chorin zelf heb ik verschillende soorten aanbod ontwikkeld die het toeristische, culturele aanbod aanvullen: er is er een meditatieve rondgang, een leporello, met enkele spirituele en geestelijke suggesties voor bepaalde plekken in het kloostercomplex. Gasten worden uitgenodigd om hun eigen leven te relateren aan het kloosterleven.

Het Stille uur vindt eenmaal per maand plaats. Hier kunnen bezoekers ‘s avonds een uur in stilte doorbrengen op het kloosterterrein.

Na een korte introductie wandelen sommigen door de kruisgangen, anderen zoeken een favoriete plek. Er zijn 4 tot 40 bezoekers.

Bij de reeks evenementen Kurze Rede – Langer Sinn wordt het diner gecombineerd met bijzondere zintuigelijke ervaringen. Dit idee ontstond tijdens de vastentijd.

We wilden iets aanbieden dat zowel de perceptie op het voedsel als de waarneming van onszelf en de gemeenschap zou aanscherpen.

Sinds een paar jaar vindt in klooster Chorin een BelijdenisKloosterCamp plaats.

70-100 vormelingen uit de omliggende regio brengen 3 dagen door in het klooster op de sporen van het leven van de monniken. Zij overnachten spartaans, nemen deel aan ambachtelijke workshops en geven vorm aan het getijdengebed. De evangelische Kirchenkreis is verantwoordelijk voor dit aanbod.

De ouders van de vormelingen vonden het idee zo goed dat ze zoiets ook wilden meemaken. Daarom is er nu het evenement “24 uur klooster – ora et labora” als een soortgelijk tweedaags project voor volwassenen.

De permanente tentoonstelling van klooster Chorin bevat een animatiefilm over het spirituele leven van monniken in de middeleeuwen,

en een digitale reconstructie van het kloostercomplex die te bekijken is met een app op de smartphone. Dit brengt het cisterciënzer erfgoed dichter bij de bezoekers.

In de toekomst zijn er plannen om Klooster Chorin te ontwikkelen tot een bedevaartsoord. Samen met de Hochschule für nachhaltige Entwicklung Eberswalde en de Jakobusgesellschaft Brandenburg-Oderregion e.V.  wordt gewerkt aan de herontwikkeling van een deel van de Jacobsweg van Stettin naar Berlijn. (Welke natuurlijk ook langs Klooster Chorin leidt.)

Hier zien we een kaart uit 1500 waarop deze pelgrimsroute al is aangegeven.

Een overeenkomst overigens tussen Chorin en Maastricht, dat tenslotte ook aan een pelgrimsroute ligt.

Ook wanneer Klooster Chorin niet langer een kerkelijke plaats is en eigendom van de deelstaat Brandenburg is, kan de oorspronkelijke geest niet volledig worden verbannen. En zelfs na een lange periode van secularisatie kan deze plek nieuwe knoppen van spiritualiteit ontwikkelen. De financiering van mijn project door de Europese Unie is een teken dat spiritueel leven wordt gezien als Europees erfgoed dat moet worden bewaard.

Ik zou U willen aanmoedigen om nieuwe ideeën te ontwikkelen en te hopen op de juiste momenten voor de implementatie ervan. Bedankt voor uw aandacht.

Bekijk video:

Over de auteur

Sven Alhelm

Chorin-klooster, deelstaat Brandenburg