Professionals in mensgerichte beroepen willen bijdragen aan een zo goed mogelijk leven van degenen die aan hun zorg zijn toevertrouwd. Niet enkel binnen het onderwijs maar ook binnen zorg en welzijnswerk bevinden zij zich voortdurend in het spanningsveld tussen de drie lagen van normativiteit: wat wordt van hen verwacht en wat vindt men zelf van waarde. Zo ontstaan fricties, waarbij professionals persoonlijk voor lastige keuzes komen te staan of waardoor onderling onbegrip ontstaat. Het is dan ook zinvol om gezamenlijk te reflecteren op de individuele normatieve intuïties en inzichten die onderdeel uitmaken van ieders professionele handelen. De onderzoeksvraag in brede zin gaat na of en hoe de Vincentiaanse levenshouding van betekenis is en kan zijn voor de reflectie van professionals binnen de Vincentiaanse instellingen op de normativiteit die binnen hun werk een rol speelt. Daarbinnen wordt nagegaan of en hoe een kennismaking met het Vincentiaanse charisma dienstbaar kan zijn aan die reflectie en aan de dialoog onder professionals rond morele en existentiële vragen die met hun werk samenhangen.

Op deze brede onderzoeksvraag wordt naar antwoorden gezocht langs vier deelvragen, die elk een fase van het onderzoek beslaan. Bij het ontwikkelen van die antwoorden spelen bovendien de vier domeinen waar de normatieve professionaliteit en het Vincentiaanse charisma elkaar raken, een belangrijke rol: het klooster, het woonzorgcentrum, de scholen en de welzijnswerkinstelling. Vanwege het draagvlak van de te ontwikkelen vormingsprogramma’s is het zinvol om diverse betrokkenen er vanaf het begin bij te betrekken. Dat zijn naast de medewerkers en de staf van deze instellingen, ook de zusters en de bewoners van het woonzorgcentrum en hun familie, de leerlingen van de scholen en hun ouders, en de cliënten van de welzijnswerkinstelling en hun naasten. Uit hun midden wordt een ‘Vincentiaans beraad’ gevormd dat bij elke stap van het onderzoek betrokken is.

De vraag of en hoe de Vincentiaanse spiritualiteit van betekenis is en kan zijn voor de reflectie van professionals binnen de Vincentiaanse instellingen op de normativiteit die binnen hun werk een rol speelt, omvat de volgende deelvragen.

1. Hoe ziet de waardeoriëntatie van elk van de instellingen eruit volgens enkele bevoorrechte getuigen en hoe verhoudt zich dat volgens hen tot de Vincentiaanse spiritualiteit? Wat is volgens deze stakeholders de betekenis van deze spiritualiteit voor de toekomst van de instelling? Deze vragen worden in de eerste onderzoeksfase beantwoord middels interviews, die niet alleen een beeld geven van de waardeoriëntatie zoals die binnen de instellingen ervaren wordt, maar bovendien zicht geven op hoe bekend men is met de Vincentiaanse spiritualiteit, en of en hoe die beleefd wordt als betekenisvol voor de toekomst.
2. In de tweede onderzoeksfase wordt gevraagd welke theologische en strategische kwesties naar voren komen als het gaat om de toekomst van het Vincentiaanse karakter van deze instellingen, met name rond de vorming van de professionals.
3. In de derde fase is de vraag welke aandachtspunten dat oplevert voor de cultuur van de instellingen, met name rond concrete aanzetten voor een vormingsaanbod voor professionals? Dit wordt beantwoord door in samenspraak met de verantwoordelijken van de diverse instellingen een vormingsaanbod te ontwikkelen, waarbinnen de professionals in aanraking komen met het Vincentiaanse charisma en dit charisma op hun normatieve professionaliteit wordt betrokken.
4. In de vierde fase wordt onderzocht hoe in de toekomst de aandacht voor de Vincentiaanse levensoriëntatie binnen de vormingsprogramma’s behouden kan blijven? Afhankelijk van de uitkomsten van de eerdere fases wordt in deze laatste fase op de vraag ingegaan naar de wenselijkheid en de haalbaarheid van voortgaande institutionele Vincentiaanse betrokkenheid bij de programma’s van normatieve professionalisering.