Antwoord op de online klop op de poort: De Regel van Benedictus op twitter

Maria van Mierlo

Meer | Nieuw | Reflectieve artikelen

Antwoord op de online klop op de poort: De Regel van Benedictus op twitter

Maria van Mierlo

Meer | Nieuw | Reflectieve artikelen
[origineel]

Twitter – je houdt ervan, je verafschuwt het of het laat je koud. Tijdenlang viel ik in de laatste categorie. Tot ik er beroepshalve belandde en wel mee moest doen. Er was veel lelijks, er werd over en weer gescholden door mensen die elkaar niet eens kenden en incorrecte berichten werden gedeeld alsof ze van het ANP zelf kwamen. Het was zoeken naar iets wat mooi was, of van waarde. Maar uiteindelijk belandde ik in een uithoek van twitter waar God was. Waar mensen over hun geloof durfden te spreken, waar berichten over het religieuze leven rondzweefden. Daarna ging het snel. Van ad hoc reageren op wat er langs kwam besloot ik een eigen geluid te laten horen; het cisterciënzer geluid. Maar hoe?

Onzichtbaar kloosterleven

Ik was betrokken geraakt bij het NICC-project en de afstand tussen ‘kloosterlijk leven’ en ‘samenleving’ was me meer dan ooit opgevallen. De mooiste plannen op communicatiegebied zijn helaas vaak niet besteed aan wie kozen voor een contemplatief kloosterleven. Vanuit de zuivere intentie om te verzaken aan de wereld, is soms het idee gegroeid dat alles van de wereld slecht is. Daardoor is er een kloof ontstaan tussen wie binnen en buiten kloostermuren wonen. Waar vroeger kloosters deel waren van de samenleving, door de samenleving gevoed werden met geld, goederen en menskracht, zijn ze nu niet zelden verborgen plaatsen geworden die de meeste mensen niet meer weten te vinden. Ik hoorde ooit een abt vertellen dat hij op het postkantoor had moeten uitleggen wat een ‘abt’ was, nadat hij een formulier had ingevuld. ‘Dat is het hoofd van een abdij’, zei hij. De volgende vraag van achter het loket was: ‘Wat is een abdij?’ Een tekenend voorbeeld. Dat komt ervan als je onzichtbaar wilt zijn.

#BenedictRules

Vanuit dit gegeven ontstond het verlangen om ‘iets’ van het kloostergeluid op twitter te laten horen. Het werd de Regel van Benedictus. Ik vertaalde de oude tekst in een lange serie tweets, als ik goed geteld heb: 141. Anne Christine Girardot, een Franstalige vriendin, vertaalde mijn tweets in het Frans en ze bedacht de hashtag #BenedictRules – altijd fijn als een naam tot glimlachen stemt. Op 12 april 2021 ging het project van start. Sindsdien plaatsen we dagelijks om 08.00 uur een tweet, zowel in het Frans als het Nederlands. Het idee werd opgepikt, dagblad Trouw schreef erover, er zijn inmiddels ruim 550 volgers. En het waaiert uit; de Spaanse, Engelse en Duitse vertalingen zijn klaar en starten binnenkort, vanaf andere accounts, in Spanje, Amerika en Duitsland. Een vliegende start – kennelijk was er een snaar geraakt.

Onlangs hield ik een kleine poll, tussen de Benedictustweets door, waarin ik volgers vroeg wat ze wilden na afronding van dit project. Met andere woorden: wat te doen na de laatste tweet. Van de mensen die reageerden gaf 76 procent aan door te willen met een andere monastieke tekst. En 15 procent zei: plaats alles nog maar een keer. Ik had de Gesprekken van woestijnvader Joannes Cassianus als voorbeeld van een mogelijke vervolgtekst genoemd. Hoe oud wil je het hebben? Maar de nieuwsgierigheid ernaar en de belangstelling van de mensen trof me. Het was meer dan een persoonlijke bemoediging; het liet me zien en voelen dat er altijd mensen zijn die verlangen naar deze oude wijsheid, naar het goede, het ware en het schone, naar een leven met God. Naar richtlijnen, handvatten. Bijna alsof ze zeggen: ‘Leer het ons!’

De zoekende mens tegemoet

Het is naar mijn gevoel dezelfde beweging als die vroeger van de samenleving uitging naar kloosters. ‘Voed ons, hier zijn we.’ De wijsheid waar de mens naar snakt, kan overal klinken, ook op het verguisde twitter. Of misschien wel: juist daar. Het christendom zou zich bij voorkeur moeten bewegen langs de rafelranden van de maatschappij, moeten zoeken naar situaties waar God ver weg is om juist daar aanwezig te zijn. Zoals Jezus te vinden was onder de verschoppelingen en op plaatsen waar lelijkheid en ongeloof waren, zo mag de wijsheid van Benedictus vandaag klinken op social media. Als er ergens nood is aan schoonheid, is het daar wel.

Nu gaan contemplatieve kloosterordes de straat niet op om de armen en behoeftigen te helpen. Maar als de armen en behoeftigen op de poort kloppen, wordt er altijd gastvrij open gedaan. Met het verstommen van mensenstemmen aan de poort, zijn niet de zoekenden zelf verdwenen. Ook hij die niet weet wat een abdij is, werd geboren met een zielsverlangen en de stem van die mens – de hedendaagse klop op de poort – is er nog altijd. Ze is online te horen. Luisteren is het devies. En dan open doen.

Over de auteur

Maria van Mierlo

Maria van Mierlo is cisterciënzer leek en werkt als communicatiedeskundige. Zij is eindredacteur en medeauteur van magazine Klooster! Via Heb Het Hart begeleidt en ontwikkelt ze retraites op basis van de Regel van Benedictus.

Voor wie niet op twitter zit maar toch nieuwsgierig is naar dit project: de tweets worden doorgeplaatst op de website van Maria van Mierlo Communicatie.