Yvonne Zonderop sprak op 13 september 2019 bij het zogenaamde Prinsjesdagontbijt, naast premier Mark Rutte en Ad van Nieuwpoort.
Als je, zoals ik, een boek schrijft over de verrassende comeback van religie krijg je veel – en veel verschillende – reacties. Zo werd ik laatst gebeld door een journaliste uit Antwerpen. Laat ik haar Anne noemen. Anne schreef een verhaal naar aanleiding van de rapper Kanye West die een eigen kerk is begonnen met een eredienst voor hemzelf – en die daarmee verbazend veel belangstelling trekt van jongeren. Terwijl we praatten over wat dit zou kunnen zeggen over de terugkeer van religie zei ze opeens: ik ben 32 jaar, en ik ben jaloers op mijn moslimvriendinnen die hun geloof als een metgezel met zich meedragen. Want ik heb niets.
In al haar eerlijkheid beschreef Anne een gevoel ik al een tijdje met mij meedroeg, en dat ik ben gaan onderzoeken voor mijn boek. Ja, er is weer – meer – belangstelling voor en behoefte aan religie en spiritualiteit. En ja, we zijn er verlegen mee. Na de verzuiling en de daarop volgende ontzuiling is religie in Nederland zo ongeveer verdwenen als publiek fenomeen. Het werd een kwestie van: als je dan zo nodig wilt geloven, ga je gang, maar val mij er niet mee lastig. En dan noem ik niet eens de luidkeelse stemmen die religie bestempelden als ‘dom’ of ‘achterlijk’, en die de mensen die wél geloven beschroomd, om niet te zeggen kopschuw hebben gemaakt om nog uit te komen voor hun overtuigingen. Ik heb ze veel gesproken in het afgelopen jaar, want ze nodigden mij massaal uit. Blij als ze waren met wat zij beschouwden als steun uit onverdachte hoek: een ongelovige journaliste die komt vertellen dat religie ook goede kanten heeft, dat het onze serieuze belangstelling verdient, en dat geloven zo gek nog niet is….
In mijn boek noem ik het verzuilingstrauma als belangrijke oorzaak. Ik beschrijf hoe ik zelf als katholiek meisje opgroeide in een zuil die aanvoelde als een lege cocon, waar geboden en verboden zwaarder telden dan inspiratie en waar kerkgang een kwestie was van sociale conventie: eerst naar de kerk, dan naar opa en oma, in je nette jurk. Weglopen uit die katholieke zuil was niet zozeer een kwestie van verzet of gewetensstrijd, het was een enkele reis richting vrijheid en zelfbestemming. We konden toch heel goed zonder die kerk? Dit afscheid en dit ideaal van zelfbeschikking zetten vervolgens langdurig de toon, en als je Jeroen Pauw of Arjan Lubach hoort, denk je weleens: ze hebben het nog steeds niet helemaal verwerkt…
Geef een reactie